Friday 30 January 2015

Хууран мэхлэгчид байсаар байсан. Цаашид ч байсаар байна.

Сүүлийн үед монголын зарим нэг лам нар Далай Лам болон IX Богдтой холбоотой ямар нэгэн буян номын арга хэмжээг эсэргүүцэх, үймүүлэх зэргээр зүй бусаар авирлаад улмаар ийм зүйл хийснийхээ төлөө БНХАУ-ын ЭСЯ-наас мөнгө төгрөг авдаг болсон тухай болон Хятадын ЭСЯ-ны ажилчидтай уулзалт зохион байгуулсан ба энэ үеэр цаадуул нь та нарт тусална, гэхдээ та хэд нэг толгойтой болох хэрэгтэй гэж ярьсан тухай учир мэдэх хүнээс сонсов. Мэдээж хятадууд Монголын Бурхан шашинд туслах гэдэг нэрийн дор үүнийгээ зохион байгуулдаг байх. Шашинг үгүйсгэдэг коммунист үзэл суртал бүхий Хятадын төр монголын бурханы шашинд туслахыг чин сэтгэлээсээ хүсэх нь юу л бол. Улс төрийн далд санаа агуулж байгаа нь гарцаагүй. Монголчууд л болсон хойно, иймэрхүү юман дээр хятадуудтай хүзүү сээрээ холбоод гүйх мухар сүсгийн бизнесмэн хэдэн араваараа байгаа нь ойлгомжтой.

Далай Ламыг европд айлчлахад БНХАУ-ын засгийн газраас шууд санхүүждаг Олон Улсын Шүгдэн Холбооноос (International Shugdeng Community) эсэргүүцлийн жагсаал цуглаан зохион байгуулдаг. Мөнгөтэй бол жагсаал цуглаан зохион байгуулахад амархан байдаг байх. Барууны шар толгойтууд дунд хэдэн евро атгуулчихад ганц хоёр цаг уриа лоозон бариад орличих хүмүүс олдолгүй яахав.

Өнгөрсөн жил монголд айлчилсан Тижан Ринбүүчийн хойд дүрийн хувилгаан (Далай Ламын ёнзин багш Тижан Ринбүүчийн хойд дүрийн төвд залуу) Америкт болохоор, "Далай Лам бол хуурамч" гэж хэлдэг мөртлөө монголд ирээд өөрийгөө "Далай Ламын багш Тижан Доржчаны хойд дүрийн хувилгаан" гэж танилциулуулж байв. Өөрийнх нь урьд дүрийн эрдэм чадалтай том лам өөрийн шавиа хуурамч Далай Лам гэж мэдээгүй байсныг мань хүн америкт болохоор залруулаад монголд болохоор залруулж хэлэхээс татгалзсан бололтой.

Хятадын засгийн газраас санхүүждаг Шүгдэнг шүтдэг төвд лам нар Далай Ламыг шарын шашныг сөнөөх ерөөлтэй төрсөн чөтгөр гэж ярьдаг. Түрүү жил Галааридын Цаг гэх нэвтрүүлэгт орохдоо Зава Дамдингийн хувилгаан гэгдэх монгол залуу (Сануулахад энэ залуу ТВ-ээр АПУ-гийн захирлыг сайн бод гэж загнаж алгадаад олонд танигдсан) "Далай Лам бол Шарын шашныг сөнөөх ерөөлтэй төрсөн" гэх санааг шууд хэлж байв. Тэрээр логикоор хөөж бодоход ч итгэмээргүй түүхийг санаанаасаа зохион ярьж байсан. Яаж ч бодсон, Алтан Хааны зээ хүү болж алтан урагт мэндэлсэн IV Далай Лам Ёндонжамцыг төвдөд таалал барахад хойд дүрийг нь тодруулахгүй байх шийдвэр гаргаад байсан Төвдийн Зан аймгийн хаан Пунцогнамжилын хүч нөлөөг монголчууд сулруулж, дараад улмаар V Далай Ламыг тодруулах ажлыг монголчууд өөрсдөө хийчихээд, улмаар хожим төвдийн улс төрийн эрх мэдлийг ч V Далай Ламд монголчууд авч өгсөн түүх цагаан дээр хараар бичсэн байсаар байтал "Монголчууд V Далай Ламыг биш Шүгдэнгийн урд төрөл Давгажанцан ламыг дэмждэг байсан" гээд итгэмээрүй сонин түүхийг санаасаа зохион ярьж байв.

Эцсийн эцэст хувь хүн өөрийн ухаанаар шинжилж судлаад үнэн мөнийг мэдэх нь хамгийн зөв сонголт байх. Хууран мэхлэгчид энэ ертөнц дээр байсаар ирсэн. Цаашид ч байсаар байх болно.

Ж.Дамдинсүрэн
31/01/2015

Thursday 2 October 2014

"Дээрхийн Гэгээн XIV Далай Лам - Шүгдэнгийн Тухай Айлдвар" номын цахим хувилбар

"Дээрхийн Гэгээн XIV Далай Лам - Шүгдэнгийн Тухай Айлдвар" номын цахим хувилбар бэлэн боллоо. Та бүхэн бүрэн эхээр нь доорх холбоосоос татаж авна уу.
https://drive.google.com/file/d/0B_RP9kY7hCxBb0c5eU9zbzBiUFU/view?usp=sharing

Wednesday 31 October 2012

2005 оны 8-р сарын 16-ний өдөр Дээрхийн Гэгээнтэн Дели дахь Самялин хороололд Төвдөөс ирсэн цагаачидтай уулзах үедээ Шүгдэнгийн тухай айлдсан айлдвар

Төвдөөс шинээр цагаачилж ирсэн та бүхний дунд Шүгдэнг шүтдэг хэсэг лам нар байсан. Тэдний зарим нь “Шүгдэнг шүтэхгүй байж чадахгүй, үргэлжлүүлэн шүтнэ” гэдгээ илэрхийлээд тус тусынхаа хийд орон уруу явцгаасан. Ер нь би Шүгдэн шүтдэг хүмүүстэй уулздаггүй. Санаа бодол таарахгүйн дээр тангараг ариун бус тул надтай уулзаад хэрэг байхгүй. Та нар дунд зарим нэг нь урьд Шүгдэнг шүтэж байсан ч “цаашид шүтэхээ больё” гэж шийдсэн хүмүүс байгаа. Маш сайн байна.
Урьд нь би ч гэсэн сайн мэдэхгүй, бусдыг даган дуурайж Шүгдэнг шүтдэг байсан. Хожим надад эргэлзээ төрж Шүгдэнгийн тухай сайтар судлах шаардлага гарсан юм. Судалж үзээд шүтэхээ больсон. Үүний дараахан Гандан-Жанзэ дацанд өлзий бус олон муу ёр гарсан. Тэр үед Тижан Ринбүүчий багш маань амьд сэрүүн байсан. Энэ тухай Гандан-Жанзэ дацангийнхан Тижан Ринбүүчийд айлтгахад Ринбүүчий: “Гандан-Жанзэ дацангийн Лхам сахиус хилэгнэсэн байна. Тиймээс сахиусаа тахих хэрэгтэй” гэж айлсан.
Мөн Гандан-Жанзэ дацангийнхан надаас өлзий бус ёрыг буцаах ямар арга байгааг шинжиж өгөхийг хүссэн. Би ч энэ асуудлыг чухалчилж гурилаар шинжиж төлөг буулгасан. Гандан-Жанзэ дацанд гарч буй өлзий бусын ёр сахиус хилэгнэснээс болсон эсэхийг шинжихэд сахиус хилэгнэснээс болсон гэж буусан. Гандан-Жанзэ дацан Шүгдэнтэй барилдлагатай байсан. Лхам сахиус хилэгнэсэн нь үүнээс болсон эсэхийг шинжихэд Шүгдэнгээс болж хилэгнэсэн гэж буусан. Энэ цаг үеэс хойш би Шүгдэнг шүтэхийг хориглож эхэлсэн. Тэр үед зарим хүмүүс “Далай Лам түр зуур, хэргийн тухайд Шүгдэнг шүтэхийн хорьж байна”, “Нинмава нарт тал засахдаа Шүгдэнг шүтэхийг хориглож байна” гэх цуу яриаг төвдөд тарааж байсан. Би Шүгдэнг шүтэж болохгүйн учир шалтгааныг мэдээд хориглосноос биш улс төржөөд, эсвэл бусдад тал засах гэсэндээ хориглоогүй. Энэ шийдвэр маань үнэн учир шалтгаан дээр суурилсан гэж би зуун хувь баттай хэлж чадна. Цаашдаа ч Шүгдэнг шүтэхийг хориглосоор байна. Үүнээс болж Шүгдэнг тахиж шүтдэг хүмүүсийн зүгээс үймээн самуун гаргах болсон. Хүн алж зодож нүдэх гээд олон бэрх асуудал гарч байсан. Дели дахь Төвдийн Самялин хорооллын гудманд хүн зодож танхайрсан хэрэг хэд хэдэн удаа гарсан.
Өнгөрсөн 360 орчим жилийн турш энэ асуудал байсаар ирсэн. V Далай Лам Лувсанжамцын намтарт “Дол нутгийн Цагаан булагт ерөөл буруудсан тангаргийн буг хүч чадал маш ихтэй нэгэн бээр шашин амьтан нийт болон зарим нэгэнд хүчир хорлох нь гал тахиа жилээс улам ихсэж эгэл ард аврал айлтгах нь олон гарсан ба надад хорлол ирээгүй гэх нь ховор болоход Дол нутгийн Цагаан булагт шороон тахиа жилийн адагт шинэ сүм барьж, гажа тэргүүтэн үнэртний хаан, тогтоох шүтээн зэргийг өргөж аргадан тахисан ч хорлол нь улам арвижиж, хар шар олонд хижиг өвчин гарч, нэг хоёр лам нас барах зэрэг гай барцад гарснаас үүдэн хийдийн лам нар нэгэн зэрэг хатуу үйл үйлдье хэмээсэнд шүтээд Очирт Долоджийн Дорж Ловон аграмба Дондүвжамц, Янсан Гарма-Дагбуугийн Дорж Ловон тарнийг баригч Лувсанчэнзэ нарын үйлдсэн тоон таслалаар хоёр бүтээл, Дорж Брагийн Ригзин хувилгаан, Номун хаан Дэрдаглинба, Үг-Жалүнба лам, Бригүн Хувилгаан, Аари Гончоглхүндүв, Балри Хувилгаан нар Лама Дагбуу, Эрлэгийн Эзэн, Пүрэв, Логдри тэргүүтний үүднээс долоон хоног бүтээл хийсний эцэст жинсрэг цутган тангаргийн буг ад зэтгэр нөхөд сэлтийг шатаахад шинж тэмдэг гайхамшигтай машид олон гарсан бөгөөд хүүр шатсан үнэрийг бүгд мэдэрч сэтгэл итгэмжилсэн ба олон амьтныг айдсаас ангижруулснаар үл барам ад зэтгэр тэдгээрийн муу үйл нь улам дэлгэрч муу заяаны зовлон барагдашгүй ихийг амсах байснаас гэтэлгэж амгаланд байгуулав. Энэ үест тэдгээр ад зэтгэр өмөг түшгээсээ хагацсаныг гэрчлэх бичгийг зохиосон.” хэмээн өгүүлдэг. V Далай Ламын гадаад, дотоод, нууцын гэсэн зарлигийн гурван эмхтгэл байдаг бөгөөд тэр “гэрч бичиг” нууц зарлигийн “Да” боть доторх олон төрлийн сахиусны даатгал, магтаалын тухай бичсэн хэсгийн 148-р хуудсанд байдаг. Тэр бичигт “Гадхасагийн Ла-Ажалын хичээл зүтгэлээр хувилгаан Сономгэлэгбалсангийн хойд дүр хэмээн хуурамчаар тодорсон тэрбээр (эцэстээ) ерөөл буруудан тангаргийн буг болоод олон амьтанд хүчтэй ихээр хорлох болсонд Доржтаг Хувилгаан хийгээд...” хэмээсний Гадхаса гэдэг нь Дагважанцангийн төрсөн нутаг, Ла-Ажал гэдэг нь Дагважанцангийн ээж юм. Сономгэлэгбалсан бол Банчин Сономдагвын хойд дүрийн хувилгаан. Ла-Ажал нь их зальжин хүн байсан бөгөөд янз бүрийн башир аргаар өөрийн хүүг Банчин Сономгэлэгбалсангийн хойд дүр биш боловч хуурмагаар хойд дүрээр нь тодруулж чадсан учир хойд дүр хэмээн хуурамчаар тодорсон гэж бичжээ. Дагважанцан эцэстээ ерөөл буруудсан тангаргийн буг болоод олон амьтанд маш ихээр хорлол хийсэн. “Гэрч бичигт”:
“Зургаан мутарт Гонбо, Чойжоо, Лхам
Дөрвөн нүүрт Гонбо, Жамсран Бэгз тэргүүтэн
Тахиж шүтэн бүтээх тангарагт сахиус бүгдэд
Тансаг ундаан дээжийн тахил үүнийг өргөе
Дээд бус хуурмаг дээд Дагважанцан хэмээх
Буруу ерөөлт тангаргийн буг ад зэтгэр энэ бээр
Амьтан бүхэн болон шашинд хорлож үйлдвээс
Аварч өмөөрөн бүү зохио, үнсэн товорго болгогтун…” хэмээн олон сахиусны алдрыг дуудан өгүүлсэн байдаг.
V Далай Лам “Дагважанцанг ерөөл буруудсан тангаргийн буг болсон” гэж танин барьсан. XIII Далай Лам Шүгдэнг шүтэхийг маш хүчтэй хориглож байсан. Урьд XIII Далай Лам Брайбүн хийдийн тарнийн дуганд морилох үед дотор нь Шүгдэнгийн дүр байсныг зарлиг буулган гаргаж хаяхыг тушааж байсан түүхийг настай лам нар ярьдаг. Мөн XIII Далай Лам Павонка Ринбүүчийг Шүгдэнг шүтэж эхэлснээс нь хойш таалахаа больж, зэмлэл олныг хүртээж байсан тухай Павонка Ринбүүчийн бичээч Лувсандоржийн хэвлүүлсэн төвд барын намтарт нь тодорхой гардаг.
Ямартай ч миний хувьд Шүгдэнг шүтсэн нь алдаа байсан. Шүгдэнг шүтэхийг хориглосон маань харин алдаа биш. V Далай Лам “ерөөл буруудсан тангаргийн буг” хэмээн танин барьсан ад зэтгэрийг би шүтэж байсан. XIII Далай Лам “Хэрвээ шүтэх юм бол аврал одуулахуйн суртгаалтай харшилна” хэмээн хориглож байсан Шүгдэнг шүтсэн маань алдаа байсан юм. Винайн номд “Гэмээ гэмд үзэв үү?” гэхэд “Үзэв” гэж хариулдаг шиг би гэмээ гэм гэж үзээд шүтэхээ больсон. Төвдийн засгийн газар Гандан-Потаныг анх V Далай Лам үүсгэн байгуулсан. V Далай Ламтай тангараг буруудсан, Гандан-Потантай үл зохилдох бугийг гайхамшигтай гээд шүтэх нь шашин төрд хор болно уу гэхээс тус болохгүй. Тиймээс би Шүгдэнг шүтэхийг хориглосон юм.
Хоёр дахь шалтгаан нь Төвдийн Бурханы шашны урсгалуудыг би ялгаж үздэггүй. Сажава, Нинмава, Гаржүдба гээд бүгдэд нь л ялгалгүй сүжиглэж, бишрэнгүй ханддаг. Би Зөөлөн Итгэлт Богд Ламын (Богд Зонхов) гайхамшигтай номлолд шүтээд Бурханы Шашны номонд суралцсан. Мөн Бүхнийг айлдагч Лончэн Равжамба, Жигмэдлинба тэргүүтэн Нинмавын ихэс дээдсийн номлол, увидас дамжлагад суралцаж байсан. Энэ нь Бурханы номыг сэтгэлдээ дадуулахад маань ч тустай байсан. Нинмава зэрэг урсгалын номыг судалсан маань бусдад тал зассан хэрэг огтхон ч биш. Судар, тарни, төв үзэл, шүтэн барилдлагын тухай Богд Зонховоос илүү сайн номлол зохиосон хүнийг би мэдэхгүй. Богд Зонховын зохиосон номлолууд үнэхээр гайхамшигтай.
Ханьцашгүй дээд нууц тарнийн гэгээн очирт сэтгэл буюу язгуурын гэгээн гэрэл, Сандуйн номын аймагт өгүүлснээр бол бүхэн хоосорсон гэгээн гэрлийн номлолын тал дээр Гаржүдбын Махамутра болон ялангуяа Нинмавын Зогчэнгийн номд номлосон дагуу гэгээн гэрлийг ялган сэтгэлийг танин мэдэх нь Сандуйн номын аймагт номлосон бүхэн хоосорсон гэгээн гэрлийг нотлон буулгахаас илүү ойлголтыг өгдөг. Үүнийг ухаарснаар миний сэтгэлд сүжиг төрсөн. Нинмава, Гаржүдба, Сажава гээд бүгдийг нь алагчлалгүй анхааран авах болсон учир шалтгаан маань энэ юм.
Урьд төвдөд Бурханы шашны урсгал бүгдийг алагчлалгүй анхааран авдаг олон мэргэд, дээд төрөлхтөн нар гарч байсан. Мөн зөвхөн өөрийн уламжлал дамжлагаа илүүд үзэн бусдыг хориглодог хүмүүс ч олон гарсан. Мэргэд билэг ухаанаараа буруу номлолыг хоригловол тэр нь “Мэргэд мэргэдийн дундаа үзэсгэлэнтэй” гэдэг шиг учир утгатай хэрэг. Харин уур, шуналын сэтгэлд автаад бусдыгаа алагчлан гадуурхах нь үнэхээр гутамшигтай. Төвд үндэстэн ирээдүйд орших оршихгүй нь тодорхойгүй болсон энэ цаг үед шашны урсгалууд өөр хоорондоо эвтэй байх нь чухал. Би Энэтхэгт ирсэн цагаасаа эхлэн энэ тал дээр анхаарч ирсэн. Тэр үед Зэмэ Ринбүүчий надад их сайн байсан. Эрдэм номтой ч хүн. Гэвч тэрээр “Пагод Ламын Шаллүн” нэртэй ном зохиож, түүндээ “Засгийн газрын зарим нэг ажилтан болон Шарын шашны зарим хувилгаад Нинмавын ном үзсэний улмаас Шүгдэн сахиус хилэгнэж, эцэстээ амийг нь авсан” хэмээн янз бүрийн юм бичсэн байсан. Тэр үед үүнээс эмээж Дарамсалад Ловон Бадамжунайд буман тахил өргөх хуралд ани (эмэгтэй хувраг) нар ирээгүй юм. “Шүгдэнг шүтдэг бол зөвхөн Шарын шашинд л сүжиглэх хэрэгтэй. Бусад урсгалуудыг шүтэх нь хортой”, “Шарын шашинтан хүн Нинмавын номыг үзэх нь бүү хэл гэртээ ч хадгалж болохгүй. Хэрэв тэгвэл Шүгдэн сахиус хорлоно” гэх мэт яриа тэр үед гарч байсан. Нэгэн жишээ дурдахад Ориссагийн нэгэн айл “Шүгдэнгийн бумбыг гэртээ хадгалбал эд хөрөнгө арвижна” гэдэгт итгээд залахын тулд гэртээ байсан Ловон Бадамжунайн намтар “Бадмын Баялаг Зарлигт” (Бадма Га-тан) номыг өөр хүнд өгч байсан гэдэг.
Шүгдэнг шүтэх нь шашны урсгалуудын эв түнжинд хортой байдаг. Урьд Төвдийн олон мэргэд Шүгдэнг шүтэхийг хорьж байсан. Сажавын дотор Шүгдэн шүтдэг хүмүүс байдаг ч маш хүчтэй хориглодог. Нинмава болон Гаржүдба нар Шүгдэнг огтхон ч шүтдэггүй.
Шашны урсгал хоорондын эв эеийг эвдэж, хагарал гаргадаг учраас би Шүгдэнг шүтэхийг хориглодог. Хориглох болсон нэг учир шалтгаан нь энэ юм. Өөр нэг учир шалтгаан нь Төвдөд дэлгэрсэн Бурханы шашин гайхамшигтай ч, биднээс болоод тэнгэр, сахиус тахидаг зан үйл төдийхөн болж байна. Илүүтэйгээр Жалбуу Гүн-аа, Дэнма Жү-ни шиг Ловон Бадамжунайн үеэс шашны сахиусанд тушаагдаагүй, уг гарал ариун бус Шүгдэнг Бурхан Багш мэт шүтэх нь яав ч сайн зүйл биш.
Шүгдэнг 300 орчим жилийн өмнө анх Сажавын дотор тахиж эхэлсэн. Аажмаар Гэлүгба нарын дунд бага зэрэг шүтдэг болсон ч ихэнх нь шүтдэггүй байсан. Амду нутагт маш цөөхөн хүн шүтдэг. Гүмбүм болон Дашчэлин хийдүүдэд тахидаг гэж дуулаагүй. Үй-зан нутаг, Гандан, Брайбүн, Сэра хийдэд өмнө шүтэж байгаагүй. Хийдүүдийн ганц нэг аймагт л тахидаг байсан. Анх гарсан цагаасаа хойш шашны сахиус мөн биш нь эргэлзээтэй байсаар ирсэн.
Энд би нэгэн түүхийг ярья. Лхасад Тодэ Хансар хэмээх Шүгдэнг тахидаг хийд байсан. Миний таньдаг Сэра-Мэ дацангийн Бомра аймгийн настай ламыг бага байхад тэр хийдийн дуганч лам түүнд “Нэг удаа хурал хурах үед Шүгдэнгийн онгод бууж, хурлын дунг аваад <<Шашны дайсан Гандан-Потаны орой дээр цохино!>> гэж орилоод дунгаараа газар цохисон” хэмээн ярьсан гэдэг. Төвдийн засгийн газар Гандан-Потантай таардаггүйгээсээ болоод онгод болж буух болгондоо тэгж авирладаг эсэхийг нь мэдэхгүй ч тэр ламын яриагаар <<Шашны дайсан Гандан-Потаны орой дээр цохино!>> хэмээн дунгаар газар цохисон байдаг. Үүнийг надад ярьсан тэр лам одоо 70, 80 хүрч байгаа байх. Ямартай ч эндээс үзэхэд Шүгдэн Төвдийн засгийн газар Гандан-Потантай таарамжгүй гэдэг нь харагдаж байна.
Тиймээс миний Шүгдэнг шүтэхийг хориглох болсон нэгдүгээр шалтгаан нь Төвдийн шашны урсгалууд хоорондын эе эвийг эвддэг, хоёрдугаар шалтгаан нь засгийн газар Гандан-Потантай таардаггүй, гуравдугаар шалтгаан Бурханы шашин жирийн нэг тэнгэр сахиус тахидаг зан үйл төдий болж, тахиж буй тэнгэр сахиус нь ч шашны сахиус мөн биш нь эргэлзээтэй байж хэрхэвч болохгүй гэж үзээд Шүгдэнг шүтэхийг хориглосон. Та бүхэнд үүнийг хэлье гэж бодсон юм. Та нарын дунд өмнө нь Төвдөд байхдаа Шүгдэнг шүтэж байгаад одоо шүтэхээ больё хэмээн шийдсэн хүмүүс байгаа нь сайн гэж хэлсний минь учир шалтгаан энэ юм. Та нар “Шүгдэн хорлоно” гэж айж эмээлгүй санаа амар байж болно. Шүгдэнг шүтэхийг хориглож эхэлснээс хойш олон хүн “Шүгдэнг шүтэхгүй” хэмээн ам авч байсан. Ганц Төвдөд ч биш, Ладак, Монбад ч гэсэн шүтэхгүй хэмээн ам авсан олон хүн гарсан. Тэдгээр хүмүүст Шүгдэнгийн хорлол гараагүй. Тиймээс та нар ч гэсэн тайван байж болно. Цөөн хэсэг хүмүүс үргэлжлүүлэн шүтсээр байгаа. Шашин шүтэх шүтэхгүй нь хувь хүний эрх. Ямар тэнгэр сахиус шүтэх нь ч хувь хүний хэрэг. Өөрөө мэдэж, шийдээд буруу зүйл хийж байгаа хүмүүст миний зүгээс хэлэх үг байхгүй.
 
Төвд хэлнээс орчуулсан Ж.Дамдинсүрэн.

2006 оны 1-р сарын 8, 9-ний өдөр Дээрхийн Гэгээнтэн Энэтхэг дахь Амараватид Дүйхор Бурханы Их Авшиг тавих үедээ Шүгдэнгийн тухай айлдсан айлдвар

Энд хуран цугласан хүмүүсийн ихэнх нь Шүгдэнгийн тухай мэдэж байгаа. Гэсэн ч шинээр номд суухаар цөөнгүй хүн ирсэн байгаа тул энэ талаар бага зэрэг яръя гэж бодлоо. Олон жилийн өмнөөс би Шүгдэнг шүтэхийг хориглосон. Энэ шийдвэрийг би зүгээр ч нэг гаргаагүй. Шүгдэн анх V Далай Ламын үед гарсан. Гарсан түүх нь V Далай Ламын гадаад намтар “Дүгүлийн Гой-сан” болон нууц намтар “Санва Жа-жан” дотор ч тодорхой гардаг. Дагважанцан болон V Далай Лам нарын хооронд үл зохилдох байдал үүсэж байсан нь тодорхой. Намтар “Дүгүлийн Гой-сан”-д “V Далай Лам хатуу үйл үйлдэж Шүгдэнгийн хүчийг дарснаа гэрчилж гэрч бичиг зохиосон” тухай өгүүлдэг. Тэр бичиг V Далай Ламын сүнбүмийн “Да” ботид байдаг. Гэрч бичигт: “Гадхасагийн Ла-Ажалын хичээл зүтгэлээр хувилгаан Сономгэлэгбалсангийн хойд дүр хэмээн хуурамчаар тодорсон тэрээр (эцэстээ) ерөөл буруудан тангаргийн буг болоод...” хэмээн Дагважанцанг Банчин Сономгэлэгбалсангийн жинхэнэ хойд биш болохыг V Далай Лам өгүүлсэн байдаг. Сономгэлэгбалсан нь Банчин Сономдагвын хойд дүрийн хувилгаан. Харин Дагважанцан бол Банчин Сономгэлэгбалсангийн хойд дүр хэмээн хуурамчаар тодорсон хүн. Уг бичигт “Дагважанцанг эцэстээ ерөөл буруудсан тангаргийн буг болсон” гэж бичсэн байдаг. Ямартай ч урьд хураасан үйл, буруу ерөөл зэрэг дариудын олон нөхцөл шалтгааны улмаас ерөөл буруудсан тангаргийн буг болсон гэдэг нь тодорхой. Мөн тэр бичигт:
“Дээд бус хуурмаг дээд Дагважанцан хэмээх
Буруу ерөөлт тангаргийн буг ад зэтгэр энэ бээр
Амьтан бүхэн болон шашинд хорлож үйлдвээс
Аварч өмөөрөн бүү зохио, үнсэн товорго болгогтун…” хэмээсэн хэсэг шүлэг байдаг. Хэдэн жилийн өмнөөс “Гэрч Бичиг” дахь энэ шүлгүүдийг Энэтхэг дахь Төвдийн сүм хийдүүд сахиусны тахилга уншлагад оруулж унших болсон.
Хэдийгээр олон жилийн өмнөөс Шүгдэнг шүтэхийг хориглосон ч зарим хүмүүс өнөөг хүртэл шүтсээр байна. Авла орхилыг хэрхэн үйлдэх нь хувь хүний хэрэг. “Эцгийн гэрээс, зүрхний үгээ хэлсэн. Сонсох эсэхээ өөрөө шийд” гэдэг шиг Шүгдэнг шүтэхийг анх хориглож эхэлснээсээ хойш энэ тухай би зөндөө тайлбарласан. Одоо ч тайлбарласаар байгаа. Миний үгийг сонсох сонсохгүй нь хувь хүний хэрэг. Хэдий тийм ч Шүгдэнг шүтэж болох эсэх, ашиг тус байгаа эсэхийг тайлбарлах нь миний үүрэг. Өөрийгөө бодоод яавал ч яаг гээд тайван сууж хэрхэв ч болохгүй. Зарим нэг хийдийн хамба, хувилгаад өөрсдийгөө бодоод “Балинг нь нохой идэж байсан ч нүдээ анин сууна. Хийдэд нь гал гарч байсан ч нүдээ анин сууна” гэдэг шиг авир байдал гаргаж байсан. Бүгдээрээ л шашныхаа төлөө санаа тавьж байх хэрэгтэй. Анхандаа би шашны сахиус мөн гэж итгээд Шүгдэнг шүтэж байсан. Аажмаар бодит байдлыг мэдэж, эндүүрч байснаа ухаарсан. Дараа нь элдэв асуудал гарч, өнгөрсөн түүхийг нягтлан үзэж байх үедээ өмнө өгүүлсэн V Далай Ламын “Гэрч бичиг”-ийг олсон юм. Мөн эрдэм чадал төгссөн олон мэргэд, дээд төрөлхтөн нар “Шүгдэнг тангаргийн буг” хэмээн танин барьж, шүтэхийг хориглож байсныг мэдсэн. Энд нэг зүйлийг хэлэхэд: хэрэв V Далай Ламын зохиосон “Гэрч бичиг”-т өгүүлснийг эндүүрэл хэмээн эш үндэс, баталгаа нотолгоотой тайлбарласан өөр тайлбар бичиг байгаа бол өөр хэрэг. Гэвч өнөөг хүртэл хэн ч V Далай Ламын бичсэнийг эндүүрэл байсан хэмээн эш үндэс, баталгаа нотолгоотойгоор тайлбарлаагүй. XIII Далай Лам болон Цастын орны шашин, амьтны тусыг агуу ихээр бүтээж байсан шашныг баригч олон мэргэд, дээд төрөлхтөн нар V Далай Ламын эцэслэн шийдсэнийг зөвшөөрч, Шүгдэнг шүтэхийг хориглож байсан. Нэг хэсэг “Дагпү Бадмаабазар Шүгдэнд амиа тушааснаар арилсан үзэгдэл үзэгдсэн” гэх яриаг Шүгдэнг шашны сахиус гэж үзэх баталгаа болгож байсан. Дагпү Ринбүүчийд арилсан үзэгдэл үзэгдэж байсан тухай өгүүлдэг модон бараар Төвдөд хэвлэгдсэн ном байдаг. Тэр номд Дагпү Бадмаабазар залуудаа олон арилсан үзэгдэл үзэж байсан тухай, мөн Павонка Ринбүүчийтэй учирч байсан тухай болон хэдий үед ямар ямар ариун үзэгдэл үзэгдэж байсан тухай бичсэн байдаг. Үнэхээр Дагпү Бадмаабазар Шүгдэнд амиа тушааснаар өөрт нь арилсан үзэгдэл үзэгдсэн юм бол тэр номд өгүүлэх ёстой байсан ч энэ тухай нэг ч үг байгаагүй. Дагпү Бадмаабазар Шүгдэнд амиа өргөснөөр арилсан үзэгдэл үнэхээр үзэгдсэн эсэхийг шинжлэх хэрэгтэй. Энэ ном Төвдөд хэвлэгдсэн. Дагпү Бадмаабазар эрдэм чадал төгс дээд төрөлхтөн байсан гэдэг нь энэ номоос тодорхой харагддаг. Гэхдээ хүмүүсийн яриад байдаг шиг арилсан үзэгдэл үзэгдсэн тухай бичээгүй байсан. Тиймээс үүнийг шинжилж үзэх нь чухал.
Надад Шүгдэнг шүтэхийг хориглох болсон олон шалтгаан бий. Би V Далай Ламын замаар аль чадахаараа явахыг хичээдэг. Хүссэн, хүсээгүй нэг шалтгаан нь энэ юм. Өөр нэг шалтгаан нь Богд Ламын шашин. Зөөлөн итгэлт Богд Лам сайн номлолын гайхамшиг болсон 18 боть зохиол үлдээсэн. Тэдгээрийн дотор санаа саванд багташгүй судар тарнийн гайхамшигтай олон увидас байдаг. Энэ 18 боть Шарын шашинтан хүний гаднаа бахархах бахархал, дотроо нандигнах эрдэнэ юм. Эрхэмлэж нандигнах хэрэгтэй 18 ботио орхиод ерөөл буруудсан тангаргийн бугийг эрхэмлэвэл Богд Ламын шашинтан хүний хувьд гутамшигтай, ичгүүртэй хэрэг. Богд ламын шашныг үнэхээр л илүү гэж үздэг хүн бол илүүд үзэж байгаа зүйлээ эндүүрэхгүй байх учиртай. Багшийг тахихуйн уншлага унших болон Шүгдэнг шүтэхийг Богд Ламын шашны зүрхэн эрдэнэ гэж үзэх нь алдаа юм шүү! Богд Ламын айлдсан 18 боть зохиолд эзэн сууж чадвал харин үнэхээр гайхамшиг. Төвдөөс ирсэн хүмүүсийн дунд болон мөн энд ерөөл хурж байгаа учраас Шүгдэнг шүтдэг хүмүүс ирсэн байж магадгүй. Сэра хийдэд Шүдгэнг шүтдэг хүмүүс байдаг. Брайбүн хийдэд бараг байхгүй. Ямартай ч Шүгдэнг шүтдэг хүмүүс маргааш номд суухаар битгий ирээрэй гэж хүсэх байна. Шүгдэнг шүтэхийг хориглох болсон өөр нэг шалтгаан бол манай төвдүүдийн дунд тэнгэр, лус тахих явдал их дэлгэрсэн байдаг. Энэ нь маш том алдаа юм. “Өөрт ямар ч хэрэг тохиолдсон бай хамаагүй, Бурханы номтой холбоод тэнгэр, лус тахих нь маш том алдаа! Шашныг гутааж буй хэрэг юм шүү!” гэж хэлье. Мөн өөр нэг шалтгаан нь Шүгдэнг шүтсэнээс болж Төвдийн шашны урсгал, дамжлага хоорондын эв түнжин эвдэрч, тангараг тасрах явдал гардаг. Цаст Төвдийн оронд дэлгэрсэн Сажава, Нинмава, Гаржүдба, Гэлүгба, Жонон тэргүүтэн урсгал, дамжлагууд харилцан эвлэж чандмана эрдэнийн гэрэл мэт түгэх хэрэгтэй гэлцдэг. Энэ бол маш чухал юм. Урсгал, дамжлага хоорондын тангараг бат, суртгаал ариун, таалал зохилдонгуйгаар оршиход Должал буюу Шүгдэнгээс болж эс мэдсэн буруу бодол, атгаг сэжиг үүсэж өөр хоорондоо харшлах явдал гардаг. Урьд Төвдөд иймэрхүү явдал олон гарсан. Хожим Энэтхэг дахь цагаачдын дунд ч цөөнгүй гарсан. Ямартай ч Шүгдэнг шүтэх нь Бурханы шашны урсгал, дамжлагуудын эе эвд харшлах маш том шалтгаан болдог.
Өөр нэг шалтгаан нь Төвдийн шашин төр юм. Цастын оронд ач ихтэй засгийн газар Гандан-Потаны үндэс суурийг V Далай Лам анх тавьсан. V Далай Лам Төвдийн ард түмний өмнө маш их үүрэг хүлээж, шашин төрийн үндэс суурийг бататгаж өгсөн. Үүний ач тусыг үл хайхран буруу замаар явбал ачийг нь усаар хариулж буй хэрэг. Зөв бурууг тайлбарлаж таниулах нь миний үүрэг. Голлон эдгээр учир шалтгааны улмаас би Шүгдэнг шүтэхийг хориглосон юм. Үүний дараагаар Төвдийн Бурханы шашны урсгал, дамжлагыг баригч хутагт хувилгаад, хамба, номын мэргэд нар Шүгдэнг шүтэж болохгүйн учир шалтгааныг ойлгон миний шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрч, их сэтгэл гаргаж байсан. Гандан хийдийн Ширээт лам байсан Лувсанням, Брайбүн хийдийн Хамба байсан Дамбаданзан зэрэг олон хүмүүс шашны үүргийг үүрч, энэ тал дээр их хичээл зүтгэл гаргасан. Зарим нэг нь энэ асуудлыг төдийлөн ойшоож үздэггүй. Энэ нь надад чухал биш ч бид бүгдээрээ нийт Бурханы шашин хийгээд ялангуяа Богд Ламын шашны тусын тулд маш ихээр санаа тавьж байх хэрэгтэй. Миний амьд байх хугацааны гуравны хоёр нь дууссан. Үхэлд ойртож байна. Намайг өнгөрсний дараа ороолон адил босохоор хүлээж суугаа хүмүүс хожим юу хийхийг залуу хүмүүс та нар бодох хэрэгтэй. Намайг өнгөрсний дараа ач үл санах тэр хүмүүс хагарал гаргах нь тодорхой. Эдгээрийг та нар сайтар бодох хэрэгтэй шүү! Ойлгосон уу?

ИХУХОУТөвийн тэргүүн Зопа Ринбүүчийн Шүгдэнгийн тухай айлдвар (Англи эх)

Letter from Zopa Rinpoche
For the world in general and especially for the people of the Snow Land of Tibet to have concordant thinking, without bias, in friendship and like a family in a harmonious relationship that is completely unified as one and to preserve and disseminate the stainless, precious teachings of the Buddha in this world.
I, bearing the name of a reincarnation, Thubten Zopa humbly present, in love and friendship these honest true facts. For the benefit of those who do not understand, in order to discover this.
Please undertake an honest investigation without the stained mind of biased discrimination.
This reliance on Dhogyal, be it by pure Dharma practitioners or by those for business or financial reasons, I wonder if this has not been more harmful than the forceful annexation of Tibet by the Chinese Government and the destruction of the teachings of the Buddha.
If we ask, "Why is this?
Many of those who rely on Dhogyal have received teachings and initiations in the presence of His Holiness the Dalai Lama and have relied on His Holiness as their most kind Guru (Virtuous Friend). Nevertheless, later they have come to regard His Holiness as an enemy.
As you know very well, if you see your root Guru as an enemy, you have to experience the sufferings of the evil gone realms (lower realms) endlessly.
Like, stated in the Root Tantra of Guhyasamaja: "Even if you accumulate the five most heinous negative karma (without break of another life), it is still possible to attain the state of a Buddha in this life. But, if you have despised your Guru, it is impossible to attain Buddhahood in this life."
If one belittles or criticizes the Guru, then one belittles and criticizes all the Victorious ones. If one first relies on as Guru and then later makes mistakes in devoting to as guru. If that happens it becomes an extremely great loss in one’s life, because the Guru is the action of all the Buddhas to subdue oneself. Manifested as Guru. The Guru is the form of action of all the Buddhas. Even the teacher who teaches you reading, even that teacher, even if you secretly despise and criticize, then one has criticized or belittled the Guru, and then that becomes the same as belittling or criticizing all the 10 direction Buddhas. This is from the text “The Essential Nectar”.
Ones Virtuous Friends is the actions of all the Victorious Ones manifested into one’s own Guru. Not having respect toward them is like not having respect to all the Victorious Ones. There is no heavier ripening aspect result.
After having had thought this is my Savior, then one becomes the disciple and then belittling them is the same as having belittled all the Buddhas, from that one will achieve suffering all the time. For many eons one will not meet with a Virtuous Friend or the precious teachings of the Buddha, and one will be reborn in the inexhaustible hells for many eons and have to experience unfathomable suffering.
Not only that, when oneself is not a Bodhisattva, getting angry to a Bodhisattva, even for a second, destroys a thousand eons of roots of virtue, as stated by the great Bodhisattva Shantideva:
"Whatever wholesome deeds,
Such as offering to the Buddhas and generosity,
That have been amassed for a thousand eons
Is destroyed by one instant of anger."

This is in dependence upon the power of the object, which becomes very powerful with a Buddha and even more powerful than this, is one's Guru. Due to this, for many eons one will never meet with virtuous friend and never meet with the teachings of the Buddha as well.
Therefore, relying on Dhogyal is extremely harmful to oneself. I think this is a great harm to the world in general, as well as to sentient beings and to the teachings of the Buddha.
Dhogyal is one, who in the past has broken samaya (pledges) and made harmful, mistaken prayers to the teachings of our Founder/Teacher: Buddha. This has been stated by one who knows the past and future.
Those who strongly practice Dhogyal eventually end up dying in the most dangerous manner. For example  Geshe Yeshe Wongchuk, learned in scriptures and from the great seat of Sera Me Monastery, who invited the reincarnation of Pabonka Rinpoche to Tibet and made the incarnation take the life entrusting initiation of Dhogyal and the Heruka Body Mandala from Gonpa Sa Rinpoche. One day when travelling in a vehicle, they came up on a pass and although there were many people in the vehicle he alone fell out of the window, down the cliff and died.
Again, another business man Dorje Gyaltsen, who was a very strong practitioner of Dhogyal in secret, when he was tormented by sickness, he asked his wife to go to the usual place to propitiate Dhogyal. Not having known that he was a daily practitioner of Dhogyal, the wife although, very shocked had no choice but to comply with his wishes to go and make the tea offering (relying on Dhogyal for the success of actions) on his behalf. Then directly from the mouth of the sick person came the words, "Up until now, Dhogyal has deceived me. I can see the actual ghost form of that vicious one. I have been deceived. I have been mistaken until now. I apologize and confess to my Gurus."
As he took his last breath, there was great fearful appearances and he died foaming at the mouth with an expression of being strangled. In the end, when his body was taken to the cemetery to be given to the vultures, even the vultures flew away without feeding on his flesh.
The other, is the one whose kindness is greater than the Buddhas of the three times, the one whose name is difficult to mention my great virtuous friend Gyen Thubten Yeshe, who was a strong practitioner of Dhogyal. When passing away, before his the last breath, he showed very clearly the expression that Dhogyal was not perfect. This has been my personal experience, from being together at the time of passing away.
For further information on this please read the letter recently sent from Tibet. Here you have no one to point finger at, out of biased thoughts of discrimination. For these signs of misery and downfall you can point your finger only at Dhogyal, for these are very clear signs. These are just examples. Please read the letter recently sent from Tibet.
The letter from Tibet.
A collection of stories on manifested inauspiciousness in relation to Dhogyal.
In 2007, when visiting relatives in Baa Thang, I accepted an invitation to visit Sangwa Khato in the region of Baa, a town of twenty families. There, I heard directly from the people of the place about the manifested inauspiciousness in relation to Dhogyal.
Ten years ago, for the sake of timely rains and plentiful harvest in the region, they requested Baa Lakha Rinpoche for a divination of the prayers to be undertaken. Rinpoche advised them to build a stupa at a site seen from every direction. The stupa was built on top of a hill, in the upper part of the region. This was struck by a lightening which destroyed half of it. When the people of the region rebuilt the stupa, again it was struck by a lightening and half destroyed. When they rebuilt it again, before long the stupa on its own became crooked.
At that time Drakara Chophel, who had spent some years living in Drepung Monastery in South India became suspicious. So he had the inside fillings of the stupa searched and he found a thanka painting of Dhogyal. Everybody suspected that this was the cause of it all. Those who identified with this burnt the thanka.
Later, upon further investigation of the Dhogyal thanka they suspected the old monk Sangwa Kalsang from the area, who in the past was a practitioner of Dhogyal. But then, when His Holiness the Dalai Lama advised a few times, about the necessity for stopping the practice, some of them pretended to have stopped the practice. But in reality they had not done so and did the practice in secret. The Dhogyal thanka was placed in the stupa discreetly without the knowledge of the ordained and the lay people of the region.
Even this old monk, one day, he went to the home of a family to do the prayers of dispelling interferences with the ritual cake (tormas), but when he went to throw the ritual torma, all of a sudden he lost consciousness and died in a state of inauspiciousness.
For the last six, seven years, since the rebuilding of the stupa nothing of the sort has happened. The people of the region say in unison, that they have had timely rains, good harvests and the whole area has been completely rejuvenated.
In the past, the temple of the town used to have a statue of Dhogyal, which the people of the area had taken outside the walls of the temple and buried it within four solid walls.
I have destroyed the statue and the walled encasement so that nothing remains of it.
Again, under the jurisdiction of Dho Kham Lithang region in the town of Drarukha, there is a small monastery called Zangcho Dratsang. At this monastery is a monk, from Pompora House in Sera Me Monastery, South India, a Dhogyal practitioner by the name of Lobsang Norbu. After attaining a small level Geshe degree, he returned to his home town. Although, he had used his title of a Geshe to become the principle person of the monastery but the ordained and lay people of his home town did not like Dhogyal practitioners at all. He had also stated that he did not practice Dhogyal. But everyone, beginning with the ex-abbot of the Dratsang, Lama Jamyang, ordained and the lay community all suspected him of being a practitioner.
To deceive the public and in order to have a huge gathering, one day, he announced the teachings on Maitreya’s Wheel of Dharma. On the day of the actual event, during a break in the sessions, a dog came and broke the hands of some of the statues which had been made from blessed clay. These statues were the holy objects of the temple. There has been such news of inauspiciousness.
Then before long, lightning struck the monastery, broke the pole holding the victory banner in half and threw it in front of the monastery. After this, one night without any known reasons, the monastery caught on fire. Although the monastery was situated in the middle of the town, nobody noticed the fire. At day break, other than the charred grounds, everything else had been burnt to ashes. There was such inauspiciousness.
These stories of actual events in the past, I offer to the Jewel of our world His Holiness the Dalai Lama, in support of His Holiness' strong discouragement of Dhogyal practice and hoping in some small way to help.
Presented with respect and prostrations on the 12th of November, 2011.
Although, His Holiness the Dalai Lama did the practice of Dhogyal, earlier in his life, after many years of examination, he came to the very clear conclusion, that this practice is very harmful to the Dharma and sentient beings. His Holiness' advice, not to practice Dhogyal has been greatly criticized and contradicted by some of the highly learned Geshes of the main monasteries, who have written many books on this issue and well publicized them.
Recently, due to a highly learned scholar, Jangtse Geshe Gyen Drati, criticizing His Holiness over this issue, his monastery staff went before their protector Dharma Raja (Dhamchen Choegyel) and requested an answer sign as to whether it was better to expel the Geshe from the monastery or not. When it was answered that it was better to expel him, as the dough ball containing that answer came out, his writings criticizing His Holiness were read before the entire assembly of monks and he was expelled.
This kind of heavy negative karma, which brings the experience of unthinkable, inexpressible suffering for many eons is mainly due to the mistake of relying on Dhogyal practice.
More kind than all the Buddhas of the three times, Refuge and Protector, Lord of the Victorious Ones, the All Knowing One, the Highly Seeing Sublime One, His Holiness the Dalai Lama, has been prophesied by our Founder, Buddha, the Destroyer Qualified Gone Beyond. This was prophesied to a close entourage of Bodhisattvas whose name was Limitless Supreme Awareness.
Also, from the Guhyasamaja Tantra Treasure: Founder Vajradhara said to the Dharma King Indrabuti and so forth; "Amongst the limitless entourage of Bodhisattvas, listen Limitless Supreme Awareness. You, Bodhisattva, are a great Founder of transmigrating sentient beings. Until samsara is empty, till then, you will become the holy object of refuge and savior of transmigrators. Especially in the country of Snow Land, you will take birth in a holy body of form to disseminate the teachings of the Three Baskets of Dharma and enjoy benefitting transmigratory beings. 'Limitless Supreme Awareness', the Snow Land is the place to be subdued by the Bodhisattva Mahasattva Arya Avalokiteshvara. This region of the Snow Land is the place that will be subdued by you. Bodhisattva Avalokiteshvara 'Limitless Supreme Awareness', in this place you will brightly illuminate the Dharma teachings of the Three Baskets and the unsurpassable Vajra Vehicle." It has been thus stated.
If I further clarify this sutra quotation: when His Holiness the Dalai Lama visited Geshe Sopa's center: Deer Park, to give some teachings. One day the staff of the center had an audience with His Holiness. They expressed to His Holiness that His Holiness has stated many times that He Himself does not have bodhicitta and the realization of the right view. They said, "If His Holiness does not have the experience of these realizations, then ordinary beings like us don't have any hope." At that point, His Holiness feeling unbearable, (compassion, not wanting them to loose faith) and slipped out from the holy mouth that His Holiness did remember, that in the past life when His Holiness was a Bodhisattva in the entourage of the Buddha in the Arya land of India. His Holiness gave a very clear answer.
Therefore Tibetans from the Snow Land ought to know that they are unbelievably fortunate. In short not just Tibetans, in this world many millions of people for eons after eons are led to peace and happiness, liberation and the state of omniscience. Is Holiness does unbelievable great activities unlike any other great holy being preserving the teachings of Buddha.
If the Precious Victorious One, His Holiness the Dalai Lama is not the actual Buddha and Arya Avalokiteshvara then you can say that in this world there is no emanation of Buddha benefitting sentient beings. In this way bodhicitta and the entire teachings of the Buddha becomes false. Therefore by practicing Dhogyal and practicing the teachings of the Buddha becomes contradictory to oneself. Then it becomes practicing that which is false by regarding it as truth.
At the great seat of Gomang Monastery College, one great Lama who strongly practiced Dhogyal, he took the great responsibility and spread the practice. Due to that he broke His Holiness’s advice and became against His Holiness and then when he passed away his heart cracked apart in many pieces and his eye balls came out and so forth. This is just another example.
It is not only His Holiness the Dalai Lama who after many years of examining has advised against the practice of Dhogyal, many others, who are like one sun rising eliminating the darkness in this world, who have done great extensive works for the teachings of Buddha and transmigratory beings, such as Karchen Yeshe Gyeltsen and Thukyen Losang Chogye Nyima and many high valid Geluk Lamas and so forth have also advised to stop the practice of Dhogyal.
You can understand this if you look in the collection of their teachings. His Holiness the Dalai Lama has put together the advice that those great holy beings have given, and if you want to read them, please request the Private Office for the texts.
There have also been learned Geshes and valid Lamas who have practiced Dhogyal. For example Kyabje Pabonka Dechen Nyingpo, who did extensive benefit for the teachings of Buddha and transmigratory beings. People believed this was because he practiced Dhogyal that he was able to bring this extensive benefit through his holy actions. But this is a complete hallucination, without examining the facts, and because of that, with blind faith so many people practiced Dhogyal.
Kyabje Pabonka Dechen Nyingpo in the past practiced Most Secret Hayagriva - the circle of dharma from the pure appearance of the 5th Dalai Lama. But later he stopped those practices. One day he told his attendant: “tomorrow there will be a fat monk who will come to see me. But don’t allow him inside my room”. He said this precisely, but the attendant forgot what he said and when the fat monk came the next day, he allowed the monk to go inside the room (this was as an obstacle for those not practicing Dhogyal and especially for those practicing Dhogyal).
Later when the attendant entered inside the room, it seemed Lama was not happy, and looked sort of possessed. The thankas of Most Secret Hayagriva and others had been taken down and the Lama had changed in his actions.
But Kyabje Trijang Rinpoche and Kyabje Dechen Nyingpo are Buddha. Their practice of Dhogyal is the act of showing ordinary aspect for us. Showing ordinary aspect means showing mistakes. Otherwise there is no other meaning of showing ordinary aspect. Without showing this ordinary aspect for us, there is no method to guide us from samsara. Therefore by showing the aspect of having mistakes – this is what leads us to enlightenment. It is so extremely kind of the Guru to show this, it is like the Guru is giving us skies filled with wish-granting jewels.
Besides this example there are many ways the Guru shows the aspects of having mistakes. For example showing the aspect of being sick so that we have to explain which foods harm and what not to eat. Another example is when there is no road or if there is a precipice and we have to explain to not go that way. There are many ways the Guru shows having mistakes. When the appearance of mistakes in the actions of the Gurus comes it is extremely important to use that increase devotion, as this is the cause for oneself to achieve full enlightenment, or to support and to increase Guru devotion which one has generated in ones own mind without degenerating.
It is mentioned in the Tantric text Tent (Gur):
Oneself, is called Vajrasattva, and manifested in the form of the master (Guru), abides in ordinary form, with the aim to benefit sentient beings. The Tathagatas in degenerate times manifest as the Lama (Guru).
This is not only mentioned in Tantra but also it is mentioned in Sutra.
Buddha was giving a teaching on an extremely high mountain in the southern direction and at that time the Bodhisattva Meaningful to Behold thought: now the Buddha is giving teachings to us, but in the future, after Buddha has passed into the sorrowless state, there will be no one who will gives teachings. As he thought this the Destroyer Qualified Gone Beyond - Guru Shakyamuni Buddha proclaimed:“Hi, Meaningful to Behold, when the future comes I will abide in the body of the Abbott, I will abide in the form of the Master, and in order to ripen sentient beings I will show birth, old age, disease and death”.
Even the Guru is the actual Buddha, but from one’s own side if one does not look at Buddha, then as it is mentioned in the Kadampa Geshe Potowa Blue Pepung: even if Manjrushri and Chenrezig actually descend in front of you, but it won’t benefit at all, if from one’s own side one did not look at Buddha, then one cannot receive the blessing, one does not receive the profit, only loss. Like the story of the Gelong Lekparkarma, who served Buddha for twenty two years and in all that time he only looked at the Buddha as a liar, and as a result he was born in the lower realms, the inexhaustible hot hell realms, for eons.
Even if from the Guru’s side is not Buddha but from one’s own side if one devotes as Buddha then one receives only profit and no loss. For example the old mother actually believed the dog bone was Buddha’s tooth, she generated faith and from the blessings of the Buddha’s actual tooth entered and she received Buddha’s relic from the dog bone.
In reality in this way the disciple can attain the path and achieve enlightenment before the Guru, and then be able to do perfect works for sentient beings.
Also the 5th Dalai Lama mentioned: To the mind which is hallucinated, the opposite mid, ones mistakes manifest in the gurus actions. Realize that this is one’s own mistakes and abandon it like poison.
So by seeing mistakes in the Guru’s actions, according to the Lama Tsong Khapa tradition, it becomes a support to develop Guru devotion. Please think well on these quotations.
Having mistakes is like having a black mark on one’s own face and seeing it in the reflection in the mirror. That is a sign that one’s own face has the black spot, not the reflection.
If the Guru takes poison, we don’t need to also eat poison. We need to examine, this is what I think. Like the peacock who by eating poison is able to live and become healthier, their magnificent color develops, like that if you are able to take poison and live, then it’s ok to take poison. If you can transform poison into nectar, then can definitely take it.
AH LA LA HO
AH HO MAHA SUKHA.

From the teachings of Gyalwa Ensapa:

In short whatever great or small realization is generated, this is due to whatever great or small devotion one has generated towards the valid Guru, who is originator of all the attainments. Keep this advice as your heart practice, looking at the qualities of the Guru and not looking at the mistakes.
Until one is free from negative karma and obscurations, even if every single Buddha directly descends in front of you, you would have no fortune to see the supreme holy body, adorned with the holy signs and exemplifications, except this present appearance of the Guru (this means this ordinary appearance). To be able to see one’s own Guru in the supreme holy body adorned with the holy signs and exemplifications, it is said that one needs to achieve the Path of Great Merit of the five Mahayana Paths, such as the Path of Contemplation of Continual Dharma and so forth.
In the past some outer beings (non-Buddhists) actually met the Buddha, but they saw him as an ordinary person, not having the pinnacle or even the one fathom of light rays from the holy body, or the other holy signs and exemplifications and so forth.
Arya Togme saw Maitreya Buddha in the form of a female dog, whose lower part of the body was covered in wounds and maggots.
Also Nagpa Chopa, the great yogi, and Getsul Tsempuwa saw the mind sealed deity - Dorje Palmo - as an ordinary lady who had leprosy.
Even the learned and highly attained yogi Naropa, as well as all the human beings in the town, saw the highly attained Tilopa, who is the actual Buddha Vajradhara, but they all saw him as beggar burning and eating fish alive.  
“Do not arise heresy even for one split second in the glorified Gurus actions, see whatever actions that are done as good, with this devotion may the blessings of the Guru enter in my heart”.  This prayer His Holiness does not accept, this is because the holy mind of Kyabje Pabonka Rinpoche, Trijang Rinpoche and His Holiness’s mind are one. It is a teaching that their holy mind is one.
As it is mentioned in the text “Calling the Guru from Afar” by Kyabje Dechen Nyingpo:
“The wisdom of great bliss of all Buddhas, one taste with the dharmakaya,
Is itself the ultimate nature of all kind Lamas.
I beseech you, Lama, dharmakaya, Please look after me always without separation, in this life, future lives, and the bardo”.

This quotation is for people like me, who are extremely ordinary and filled with superstition, full of obscurations and negative karma.

His Holiness the Dalai Lama is the principal one who holds all the teachings of Buddha and spreads this in the world, therefore it is so important to follow His Holiness’s request.

In this world there are so many religions, but our founder, the great kind mighty one Shakyamuni Buddha said: You should examine my teachings well, Bhikshus (learned ones), like burning, cutting and rubbing gold. Then take my teachings not just out of faith.

Therefore whatever we practice in Buddhism, we must examine it well, just as Buddha has advised and Buddha gave us freedom to do this. This is what I am expressing, please understand this.

Therefore to follow the advice of His Holiness the Dalai Lama, the omniscient one, this is for particularly oneself and generally for the Tibetans to be harmonious in life, under one constitution and to be in unity.

This is to not rise problems life to life, and for the sun of happiness to rise in the world, for there to be perfect peace and happiness in this world, and for oneself and others to achieve liberation from samsara and the state of omniscience and to spread the stainless teachings of Buddha in this world, especially for the stainless Tibetan Mahayana Buddhism to increase and to not decrease. So it is for this reason that His Holiness the Dalai Lama advised to stop the practice of Dhogyal.
Some learned, high Lamas and Geshes even saw His Holiness the Dalai Lama as the enemy and criticized His Holiness’s view. But still His Holiness’s holy speech and view did not change.
As it is mentioned that the subduer of the Snow land of Tibet is Chenrezig, and it very clearly explains that Chenrezig not only does the holy action of working for others and not working for oneself, but has great bodhicitta and powerful compassion, only doing the holy actions of guiding and saving the six types of sentient beings and showing compassion, like all the 10 directions Buddha’s. This is the Arya supreme one Chenrezig.
In the past when I met His Holiness the Dalai Lama I expressed, with my big mouth, that myself being a representative, on behalf of the whole world in general and in particular the Tibetan people, even though the Lamas and Geshes criticized His Holiness, such as writing books against His Holiness the Dalai Lama, but still His Holiness never waivered in advising to stop the practice of Dhogyal, so for that, from the heart, how unfathomably greatly kind His Holiness is.
By reading this letter if you get upset, then just as the great compassionate Buddha practiced the paramita of patience to the harm givers, so please practice patience and live your life with a happy mind, this is important. Thank you very much.
1/3 translated by Ven.Tsen la, the rest translated by Lama Zopa Rinpoche, scribe Holly Ansett, Buddha Amitabha Pure Land, July 3 – 11, 2012, checked by Lama Zopa Rinpoche.